Johan II van Oost-Friesland (Aurich, 29 september 1538 - Stickhausen, 29 september 1591) is van 1561 tot aan zijn dood medegraaf van Oost-Friesland. Hij behoort tot het huis Cirksena. Johan II is de tweede zoon van graaf Enno II van Oost-Friesland en Anna van Oldenburg, dochter van graaf Johan V van Oldenburg. Na de dood van zijn vader in 1540 worden Johan en zijn oudere broer Edzard II tot in 1561 onder het regentschap van hun moeder geplaatst.
In 1558 schaft zijn moeder Anna van Oldenburg het eerstgeboorterecht af in Oost-Friesland. Ze doet dit vermoedelijk om de toekomstige invloed van het huis Wasa tegen te gaan, omdat Johans oudere broer Edzard verloofd is met Catharina, dochter van koning Gustaaf I van Zweden. Hierdoor moeten Edzard en Johan gezamenlijk regeren, wat de facto een gebiedsverdeling van Oost-Friesland tot gevolg heeft, omdat Johan net als zijn moeder calvinistisch is, terwijl Edzard lutheraans is.
Eén nacht met Cecilia
In 1559 is Johan aanwezig op het huwelijk van zijn broer Edzard II en Catharina van Zweden in Stockholm. Tijdens de huwelijksnacht wordt hij in compromitterende omstandigheden betrapt met Catharina's zus Cecilia. Dit veroorzaakt een groot schandaal. Nadat hij weigert om met Cecilia te huwen, wordt hij een jaar in de gevangenis geworpen. Hij dreigt zelfs geëxecuteerd te worden, wat door de bemiddeling van koningin Elisabeth I van Engeland verhinderd wordt.
Johan blijft ongehuwd
Na deze hele affaire blijft hij de rest van zijn leven ongehuwd. Na het overlijden van zijn broer Christoffel in 1566 ontspint er zich een machtsstrijd tussen Johan II en zijn broer Edzard II. Hierdoor wordt de uitbouw van een landsheerlijke macht grotendeels geblokkeerd en groeit de macht van de adel en de burgers van Emden.
Broederstrijd
De broederstrijd is ook de oorzaak voor het bestaan van twee godsdiensten in Oost-Friesland, omdat zowel Johan als Edzard hun eigen geloof niet kunnen doordrukken. In september 1591 sterft Johan II op zijn 53ste verjaardag. Zijn broer Edzard wordt vervolgens alleenheerser van Oost-Friesland, maar met een zwakke autoriteit.
Noten en bronnen:
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Johann II. (Ostfriesland) op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt.
|
|||||||||||||||||||
Voorafgaand artikel
